Kącik logopedyczny


        •                                  


          Co warto wiedzieć o głosce [r] ?

          Głoska [r] jest najpóźniej wymawianą przez dzieci spółgłoską. Wynika to z potrzeby wykonania szybkich i precyzyjnych ruchów języka przy jej artykulacji. Czynność ta sprawia dużą trudność przede wszystkim maluchom, a także małym dzieciom posiadającym na przykład słabo sprawny język. Podczas wymawiania [r] czubek języka powinien unieść się za górne dziąsła i wykonać jedno lub rzadziej dwa, trzy uderzenia o podniebienie.

          Specjaliści twierdzą, że [r] zazwyczaj pojawia się około 5. roku życia, choć niektóre dzieci zaczynają je poprawnie mówić wcześniej, tj. po 3. roku życia, a niektóre znacznie później. Najważniejsze, by dziecko zaczęło wypowiadać głoskę przed rozpoczęcie, nauki w szkole, zwłaszcza gdy zamiast [r] mówi [l] lub [j]. Zamiana głoski [r] na głoski łatwiejsze do wymówienia może spowodować problemy w pisaniu.

          Czasem dziecko zniekształca głoskę. Słyszymy [r] podobnie do tego, które wymawiają Francuzi – zamiast czubka języka wibruje języczek znajdujący się na końcu podniebienia miękkiego. Możemy także usłyszeć [r] zbliżone brzmieniem do niemieckiej wymowy – wibruje tył języka, stykając się z tylną ścianą gardła. Występują również inne sposoby wymawiania tej głoski, podczas których widzimy drżące policzki lub wargi albo wibrujący między zębami czubek języka.

          Jak to zrobić ?

          Istnieje kilka prostych ćwiczeń, które mogą okazać się przydatne. Wykonujemy ćwiczenia codziennie, aby język stopniowo przygotowywał się do wchodzenia w wibracje.

           

          1.      Rozruszamy język! Śpiewamy: LALALALA, LOLOLO, LULULU, LELELE, LILILI.

           

          2.      Wymawiamy szybko: TTTTTT, DDDDDD utrzymując język w okolicach wałka

          dziąsłowego, a więc wyżej, niż przy wymowie standardowego T i D.

           

          3.      Powtarzamy głoski: T – D – T – D – T – D i zwiększaj prędkość. Pamiętamy, żeby język znajdował się w okolicach wałka dziąsłowego.

           

          4.      TD opanowane? Dołączamy głoskę N!    T – D – N – T – D – N – T – D – N! Język znowu jest w okolicach wałka dziąsłowego.

           

          5.      Powtarzamy sylaby: TRA, TRO, TRU, TRE, TRY,
          ATRA, OTRO, UTRU, ETRE, YTRY,
          ATR, OTR, ETR, ITR, YTR
          DRA, DRO, DRU, DRE, DRY,
          ADRA, ODRO, UDRU, EDRE, IDRY, YDRY,
          ADR, ODR, EDR, IDR, YDR

           

          6.      Naśladujemy dźwięki dzwoniących dzwonków, telefonów, brzęczków: drrrrr, trrrrr.

           

          7.      Parskamy jak konik: prrrr, brrrr.

           

          8.      Naśladujemy odgłosy dzikich zwierząt: krrrr, grrrr.